- De wortels van de informatica liggen, historisch gezien, enerzijds
in de wiskunde en anderzijds in de boekhouding (de financiële administratie).
Maar langzamerhand zijn we dit stadium ontgroeid. Het wordt dan ook
tijd dat informatica wordt gezien als een autonome bèta-studierichting,
die niet méér binding met wiskunde heeft dan andere richtingen,
zoals natuurkunde, scheikunde en sterrenkunde. Net als bij deze wetenschappen
is wiskunde niets meer en niets minder dan een belangrijke hulpwetenschap.
Het kind is volwassen geworden; het wordt tijd dat de ouders 'wiskunde'
en 'economie' dat gaan inzien.
- Informatica behoort onverdeeld bij de bèta-faculteiten. De
splitsing in Bestuurlijke Informatiekunde (bij de faculteit Economie
c.q. Bedrijfskunde) en Informatica (bij de faculteit Wiskunde en Informatica)
die op veel universiteiten aanwezig is, is oneigenlijk. Immers het zou
iedereen verbazen als natuurkunde werd opgesplitst in theoretische natuurkunde
bij wiskunde en experimentele natuurkunde bij scheikunde. De uitdaging
voor bedrijfsinformatica is de synthese tussen exactheid en bedrijfsinleving.
Op het ogenblik zie je bij Wiskunde & Informatica iets te veel exactheid;
bij Economie c.q. Bedrijfskunde iets te veel bedrijfsinleving. De praktijk
heeft echter geleerd dat het eenvoudiger is, exacte mensen bedrijfskundig
bij te scholen dan bij bedrijfsgerichte studenten een meer exacte attitude
aan te kweken. Een pleidooi om de BIK-componenten te verhuizen naar
BI.
- Theoretische informatica is belangrijk doch dient haar huidige pretentie
te temperen. (Pretentie op het gebied van foutvrije programmatuur dan
wel andere grootse kwaliteitsverhogingen.) Zoals wij uit de scheikunde
weten, zijn scheikundige processen die gelden in een reageerbuis, nog
niet uitvoerbaar in een bassin. Dergelijke schaaleffecten gelden ook
voor veel resultaten van de theoretische informatica.
- Informaticus is een prachtig beroep, even geschikt voor mannen als
voor vrouwen. Een breed spectrum van persoonlijkheidsstructuren kan
hierin plezierig en zinvol werk vinden. De liefhebber van het moeilijke
puzzelwerk wordt bijvoorbeeld database- of netwerkspecialist. De creatieveling
kan uitgroeien tot informatie-architect. De etalerende persoonlijkheid
kan zijn streven bevredigen in de consultancy. Het ploegbaas-type kan
zich ontplooien tot projectleider. De academische informaticastudie
zou de ontwikkeling van deze vier basistalenten meer moeten activeren.
- Maatschappelijk en zakelijk gezien zou de inzet van de automatisering
primair gericht moeten zijn op vereenvoudiging van onze samenleving:
een verlaging van de schijnbare complexiteit van onze samenleving in
de richting van een meer natuurlijke orde der dingen waarin geen behoefte
is aan ondersteuning van starre en overcomplexe patronen. De rol van
de automatisering is, te helpen deze weg terug te vinden uit deze door
informatie oververzadigde maatschappij. Daarna kan de automatisering
op transparante wijze haar dienende rol in dit fysieke tijdperk vervullen.
- Leerlingen op de middelbare school dienen meer bewust te worden gemaakt
van de mogelijkheden en uitdagingen van een (universitaire) informatica-opleiding.
In onze samenleving wordt de dominante aanwezigheid van de informatietechnologie
steeds meer manifest. Om computeranalfabetisme te voorkomen, is een
enthousiaste scholing nodig in het VWO, met aantrekkingskracht tot verdere
verdieping en verbreding in het hoger beroepsonderwijs en de universiteit.
Door de negatieve berichtgeving over mislukte automatiseringsprojecten
en faillerende software-huisjes is jammer genoeg de glans van het vakgebied
enigszins verbleekt. Dat is niet goed! Daarnaast dient de middelbare
scholier te worden onderwezen in het beheerst omgaan met informatiebehoefte.
- Filosofie is van vitaal belang als onderdeel van elke vakmatige scholing,
waarbij begrippen als orde, maat en discipline sleutelwoorden zijn.
Het huidige onderwijsstelsel glijdt steeds verder af naar een exclusieve
behandeling van een klein gedeelte van de fysieke wereld. Reeds Plato
uitte deze klacht ruim 2400 jaar geleden. Voor automatiseerders zou
onderricht in filosofie verplicht moeten zijn, gezien de mechanische
impact van hun werk.
- De noodzaak van een gebruikshandleiding bij apparaten in het algemeen
en informatiesystemen in het bijzonder is vaak een contra-indicatie
voor de gebruiksvriendelijkheid van de desbetreffende technologie. Veel
standaardpakketten en besturingssystemen ('operating systems') zijn
uitermate gebruiksonvriendelijk. Dit komt doordat er meer wordt gekeken
naar de zogenaamde logische opbouw vanuit het lineaire denken dan naar
het holistische, dat ons mensen meer eigen is.
- Het doet mij goed te zien dat er al prototypes zijn van apparaten
die in geval van storing een filmpje tonen hoe te handelen of te repareren.
Een aanschouwelijk voordoen is meer doeltreffend dan een simpele lineaire
tekst, die immers toch niet goed gelezen kan worden door een geest die
kwaad is op het apparaat dat het vertikt.
- De weinige affiniteit die ik persoonlijk heb met PC-gebruik wordt
bepaald door die gebruiksonvriendelijkheid. Het doet pijn aan de geest
om de vaak technisch kleinzielige patronen te moeten volgen voor een
geautomatiseerde ondersteuning van het denken en handelen.
- Als overheid en bedrijfsleven werkelijk menen dat informatietechnologie
de ruggegraat is of wordt voor ons economisch en maatschappelijk bestel,
dan is wat meer bezorgdheid om het reguliere informatica-onderwijs op
zijn plaats. Adoptie van een richting als Bedrijfsinformatica door dat
bedrijfsleven zou wenselijk zijn.
- Eigenlijk is het niet meer van deze tijd dat een inaugurele oratie
bestaat uit een monoloog. Dit is geen goede afspiegeling van de interactieve
wijze van kennisontdekking die teruggrijpt op de Socratische traditie
van dialectiek en die in hedendaagse colleges gewoon zou moeten zijn.
|
