De belangrijkste conclusie van het voorgaande is, dat bedrijven
met een gedegen visie op hun eigen toekomst beter in staat zijn transformaties
in hun bedrijfsvoering en
inrichting door te voeren.
Zonder een toekomstvisie is een bedrijf
veroordeeld tot het voeren van een reactief beleid.
Kenmerk van reactief beleid is dat het bedrijf weinig initiatieven neemt
en voornamelijk reageert op dringende externe of interne ontwikkelingen.
Deze ontwikkelingen kunnen trendmatig zijn, zoals stijgende kosten,
maar er kan ook sprake zijn van een plotselinge verandering zoals een
concurrent die een nieuw produkt introduceert.
Bedrijven met een reactieve instelling kijken, bij een sterke oriëntatie
op de eigen interne wereld, bijvoorbeeld vooral naar de kosten en naar
het herontwerp van de bedrijfsprocessen.
Extern zijn het volgers, die zich richten naar het gedrag van de klant,
van de concurrent en van overheidsinstanties.
Met een toekomstvisie is een bedrijf in staat een actief en op
de toekomst gericht beleid te voeren. Actief ingestelde bedrijven
oefenen bewust invloed uit op hun omgeving.
Zij hebben een eigen visie op toekomstige ontwikkelingen. Zij houden
bij voorkeur het initiatief aan zichzelf en zetten zelf trends in de
markt. Visie op de ontwikkeling van de eigen bedrijfsvoering en het
gebruik van IT speelt daarbij een grote rol. Een bedrijf met een actief
beleid zal, door zijn aandacht voor de juiste IT-inrichting in relatie
tot zijn bedrijfsvoering, beter in staat zijn de kloof tussen conventionele
en coöperatieve systemen te overbruggen. Duidelijke bedrijfsdoelstellingen
vereenvoudigen het vaststellen van de benodigde IT. Hierdoor creëert
het bedrijf voor zichzelf tijd voor de geleidelijke invoering van de
juiste IT en het doorlopen van het leerproces van het bedrijf met IT.
Het bedrijf schept zo eerder dan andere bedrijven de mogelijkheid om
totaal nieuwe produkten en diensten
te introduceren.
Vrijwel alle bedrijven hebben echter te maken met grote veranderingen
in hun bedrijfssector en met
maatschappelijke veranderingen die het ontwikkelen van een toekomstvisie
op de eigen transformatie ernstig
bemoeilijken. De turbulente ontwikkelingen van alledag dwingen bedrijven
vaak ad hoc tot transformaties van de eigen organisatie
en frustreren het ontwikkelen en uitvoeren van een beleid op de lange
termijn. Wat zich hier laat voelen is dat bij individuele mensen, bedrijven
en overheden een duidelijke gemeenschappelijke visie op de toekomst
van de samenleving als geheel ontbreekt. Waar bedrijven behoefte aan
hebben is een nieuw breed gedragen maatschappelijk bestemmingsplan
dat de richting aangeeft waarin de samenleving zich cultureel, sociaal
en economisch denkt verder te gaan ontwikkelen. Een dergelijk bestemmingsplan
vormt een basis voor de toekomstvisie en de bestemmingsplannen van de
bedrijven zelf.